دادخواست صدور اجراییه چک یکی از اقدامات قانونی است که دارنده چک (ذینفع) برای وصول مبلغ مندرج در چک، در صورت عدم پرداخت توسط صادرکننده چک، به مراجع قضایی تقدیم می‌کند. این دادخواست به منظور صدور اجراییه و اجبار صادرکننده چک به پرداخت مبلغ چک تنظیم و ارائه می‌شود. در زیر به بررسی مفصل این موضوع می‌پردازیم:

مطلب مرتبط : تنظیم قرارداد و دادخواست

1. تعریف چک و اهمیت آن

چک سند تجاری است که به موجب آن، صادرکننده چک (شخصی که چک را صادر می‌کند) به بانک دستور می‌دهد مبلغ مشخصی را به دارنده چک (ذینفع) پرداخت کند. چک به عنوان یک ابزار پرداخت مطمئن و سریع در معاملات تجاری و روزمره استفاده می‌شود. با این حال، گاهی اوقات صادرکننده چک به دلایل مختلف از جمله عدم موجودی کافی در حساب، از پرداخت مبلغ چک خودداری می‌کند که در این صورت، دارنده چک می‌تواند از طریق قانونی اقدام به وصول مبلغ چک کند.

مطلب مرتبط: وکیل چک

2. مراحل وصول چک بدون پرداخت

هنگامی که چک به علت عدم موجودی کافی یا سایر دلایل (مانند مسدودی حساب) برگشت می‌خورد، دارنده چک می‌تواند از طریق مراحل زیر اقدام به وصول مبلغ چک کند:

الف. ارسال اظهارنامه رسمی

اولین قدم، ارسال اظهارنامه رسمی به صادرکننده چک است. در این اظهارنامه، دارنده چک از صادرکننده درخواست می‌کند که ظرف مدت مشخصی (معمولاً ۱۰ روز) مبلغ چک را پرداخت کند. این اظهارنامه از طریق دفاتر خدمات قضایی یا دفاتر اسناد رسمی ارسال می‌شود.

ب. تنظیم دادخواست صدور اجراییه چک

در صورتی که صادرکننده چک به اظهارنامه پاسخ ندهد یا از پرداخت مبلغ چک خودداری کند، دارنده چک می‌تواند با مراجعه به دادگاه، دادخواست صدور اجراییه چک را تنظیم و تقدیم کند. این دادخواست به منظور صدور اجراییه و اجبار صادرکننده به پرداخت مبلغ چک تنظیم می‌شود.

3. محتوای دادخواست صدور اجراییه چک

دادخواست صدور اجراییه چک باید شامل اطلاعات و مدارک زیر باشد:

• مشخصات دارنده چک (خواهان): شامل نام، نام خانوادگی، شماره ملی، آدرس و سایر اطلاعات شناسایی.
• مشخصات صادرکننده چک (خوانده): شامل نام، نام خانوادگی، شماره ملی، آدرس و سایر اطلاعات شناسایی.
• مشخصات چک: شامل شماره چک، تاریخ صدور، تاریخ سررسید، مبلغ چک، نام بانک و شعبه صادرکننده چک.
• دلایل تقدیم دادخواست: شامل توضیحاتی درباره عدم پرداخت چک و اقدامات قبلی مانند ارسال اظهارنامه.
• درخواست صدور اجراییه: درخواست صریح برای صدور اجراییه و اجبار صادرکننده به پرداخت مبلغ چک.

4. مراحل رسیدگی به دادخواست صدور اجراییه چک

پس از تقدیم دادخواست، مراحل زیر در دادگاه انجام می‌شود:

الف. بررسی دادخواست و مدارک

دادگاه ابتدا دادخواست و مدارک ارائه شده را بررسی می‌کند. در صورتی که دادخواست کامل و صحیح باشد، دادگاه اقدام به صدور اجراییه می‌کند.

ب. صدور اجراییه

اجراییه سندی است که به موجب آن، صادرکننده چک به پرداخت مبلغ چک ملزم می‌شود. این سند به دارنده چک اجازه می‌دهد که از طریق مراجع قانونی مانند اجرای ثبت، اقدام به وصول مبلغ چک کند.

ج. اقدامات اجرایی

پس از صدور اجراییه، دارنده چک می‌تواند با مراجعه به اجرای ثبت، اقدامات اجرایی مانند توقیف اموال صادرکننده چک را انجام دهد. این اقدامات شامل توقیف حساب‌های بانکی، اموال منقول و غیرمنقول صادرکننده چک است.

5. مزایای دادخواست صدور اجراییه چک

• سرعت در رسیدگی: رسیدگی به دادخواست صدور اجراییه چک معمولاً سریع‌تر از سایر دعاوی حقوقی است.
• اجبار صادرکننده به پرداخت: با صدور اجراییه، صادرکننده چک به پرداخت مبلغ چک ملزم می‌شود.
• امکان توقیف اموال: دارنده چک می‌تواند با استفاده از اجراییه، اموال صادرکننده چک را توقیف کند.

6. نکات مهم در تنظیم دادخواست صدور اجراییه چک

• رعایت مهلت قانونی: دارنده چک باید ظرف مدت ۶ ماه از تاریخ سررسید چک، اقدام به تقدیم دادخواست کند.
• ارائه مدارک کامل: ارائه تمامی مدارک مربوط به چک (اصل چک، گواهی عدم پرداخت از بانک، اظهارنامه ارسالی و …) ضروری است.
• رعایت تشریفات قانونی: دادخواست باید به صورت رسمی و مطابق با قوانین آیین دادرسی مدنی تنظیم شود.