در بسیاری از موارد، دارنده چک پس از مراجعه به بانک با گواهی عدم پرداخت مواجه می‌شود و برای وصول طلب خود ناچار به پیگیری قانونی است. یکی از روش‌های سریع و مؤثر، دادخواست صدور اجراییه چک است. این دادخواست به دادگاه یا شورای حل اختلاف تقدیم می‌شود تا بدون طی مراحل رسیدگی طولانی، اجراییه‌ای برای وصول وجه چک صادر شود. استفاده از نمونه دادخواست صدور اجراییه چک می‌تواند به افراد کمک کند تا به‌درستی و با رعایت نکات حقوقی، فرم دادخواست خود را تنظیم نمایند. در ادامه، با معرفی نمونه‌ای از این دادخواست و شرایط آن، مسیر قانونی پیگیری مطالبات از طریق چک را روشن می‌سازیم.

برای دانلود قرارداد کلیک کنید : دادخواست صدور اجراییه چک

۱. مفهوم دادخواست صدور اجراییه چک

دادخواست صدور اجراییه چک، در واقع درخواست رسمی دارنده چک از مرجع قضایی برای صدور اجراییه جهت وصول وجه چک است. زمانی که چک به بانک ارائه می‌شود و بانک گواهی عدم پرداخت صادر می‌کند، دارنده می‌تواند به جای طرح دعوا و طی فرآیند زمان‌بر دادگاه، مستقیماً با ارائه مدارک لازم، صدور اجراییه را درخواست کند. این امر فرآیند وصول طلب را تسریع می‌بخشد.

۲. شرایط صدور اجراییه برای چک

برای آنکه بتوان برای چک تقاضای صدور اجراییه کرد، شرایط خاصی باید وجود داشته باشد:

• چک باید حقوقی باشد: چک‌هایی که دارای وصف کیفری (مانند چک بلامحل عمدی) هستند، معمولاً در مراجع کیفری رسیدگی می‌شوند. اما اگر چک جنبه حقوقی داشته باشد، می‌توان از طریق دادخواست، تقاضای صدور اجراییه کرد.

• صدور گواهی عدم پرداخت: دارنده چک باید چک را در مهلت قانونی به بانک ارائه کرده و گواهی عدم پرداخت دریافت کرده باشد.

• عدم وجود مانع قانونی: در صورتی که برای چک، واخواست، اعتراض یا رسیدگی دیگری در جریان باشد یا پرداخت چک توسط صادرکننده پذیرفته شده باشد، ممکن است دادگاه صدور اجراییه را نپذیرد.

• ارائه اصل چک و گواهی عدم پرداخت: این مدارک باید به دادگاه ارائه شوند تا دادگاه بتواند اصل بدهی را احراز کند.

۳. مراجع صالح برای صدور اجراییه چک

برای صدور اجراییه چک، بسته به نوع چک، دو مرجع مختلف صلاحیت دارند:

الف) اجرای ثبت اسناد

اگر چک از نوع چک صیادی و یا چکی باشد که در دفاتر رسمی ثبت شده باشد یا دارای وصف سند رسمی باشد، می‌توان با مراجعه به اداره ثبت محل بانک، تقاضای صدور اجراییه کرد.

ب) شعب دادگاه حقوقی (شورای حل اختلاف)

اگر چک فاقد وصف سند رسمی باشد، اما دارنده بخواهد از طریق دادگاه اقدام کند، باید با ارائه دادخواست به شورای حل اختلاف (در صورتی که مبلغ کمتر از ۲۰۰ میلیون ریال باشد) یا دادگاه حقوقی (مبالغ بیشتر) تقاضای صدور اجراییه نماید.

۴. مراحل دادخواست صدور اجراییه چک

مرحله اول: تنظیم دادخواست

شخص باید دادخواستی با موضوع «صدور اجراییه بابت چک» تنظیم کرده و اطلاعات زیر را در آن درج کند:

• مشخصات کامل خواهان (دارنده چک)

• مشخصات خوانده (صادرکننده چک)

• شماره و تاریخ چک

• مبلغ چک

• تاریخ برگشت و گواهی عدم پرداخت

مرحله دوم: ثبت در دفاتر خدمات قضایی

پس از تنظیم دادخواست، باید آن را از طریق دفاتر خدمات الکترونیک قضایی ثبت کرد.

مرحله سوم: بررسی توسط مرجع قضایی

دادگاه یا شورا پس از بررسی صحت اسناد و احراز بدهی، قرار قبولی دادخواست را صادر کرده و سپس اجراییه صادر می‌کند.

مرحله چهارم: اجرای حکم

با صدور اجراییه، پرونده به واحد اجرای احکام ارجاع شده و در صورت وجود مال از خوانده، توقیف و برداشت صورت می‌گیرد.

۵. مدارک لازم برای دادخواست صدور اجراییه چک

برای ثبت دادخواست و دریافت اجراییه، دارنده باید مدارک زیر را ارائه کند:

• اصل چک

• اصل گواهی عدم پرداخت از بانک

• تصویر شناسنامه و کارت ملی خواهان

• در صورت وکالت، وکالت‌نامه وکیل

۶. مزایای صدور اجراییه چک نسبت به طرح دعوا

• سرعت بالا: نیاز به برگزاری جلسات متعدد رسیدگی نیست.

• هزینه کمتر: هزینه دادرسی پایین‌تری دارد.

• اجرای سریع‌تر: امکان توقیف اموال و دارایی‌ها سریع‌تر فراهم می‌شود.

۷. نکات مهم در خصوص دادخواست اجراییه چک

• اگر چک ظهرنویسی شده باشد (به شخص دیگری انتقال یافته باشد)، تنها آخرین دارنده می‌تواند دادخواست بدهد.

• اگر چک در موعد قانونی به بانک ارائه نشده باشد، امکان صدور اجراییه وجود ندارد.

• در صورت اعتراض صادرکننده چک، ممکن است اجراییه متوقف شود و پرونده به دادرسی عادی ارجاع گردد.

• صدور اجراییه باعث مسدود شدن حساب‌ها، توقیف خودرو، ملک یا سایر اموال صادرکننده می‌شود.

نتیجه‌گیری

دادخواست صدور اجراییه چک یکی از کارآمدترین راه‌های قانونی برای وصول سریع وجه چک است، به شرط آنکه چک شرایط لازم را داشته باشد و مدارک کافی نیز ارائه گردد. این روش در مقایسه با طرح دعوای حقوقی، ساده‌تر، کم‌هزینه‌تر و سریع‌تر است. در نهایت توصیه می‌شود برای تهیه دقیق دادخواست و پیگیری امور مربوطه، از راهنمایی یک وکیل یا مشاور حقوقی متخصص استفاده شود.